Vitate, Vitawe na Visawe
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Baadhi ya maneno ya Kiswahili
yanaweza kuwa na maana sawa, maana zaidi ya moja au matamshi yanayotatiza.
Vikundi hivi vitatu ni:
- Vitale : maneno yanayotatiza kimatamshi. ⇒ Vitate hutatiza kimatamshi
- Vitawe: maneno yenye maana zaidi ya moja. ⇒ Vitawe hugawanywa kwa matawi au maana zaidi
- Visawe: maneno tofauti yenye maana sawa => Visawe huwa na maanasawa
.........................................................................................................................................
Vitate:
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Maneno
yanayotatiza kimatamshi.
ndoa na doa :
ndoa ⇒ kuungana kwa watu wawili na kuishi pamoja kama mume na mke
ndoa ⇒ kuungana kwa watu wawili na kuishi pamoja kama mume na mke
doa ⇒ alama ya uchafu, kasoro au dosari
baba na papa :
baba ⇒ mzazi wa kiume
baba ⇒ mzazi wa kiume
papa ⇒ mnyama wa baharini
fua na vua :
fua ⇒ osha nguo, tengeneza vyuma
fua ⇒ osha nguo, tengeneza vyuma
vua ⇒ shika samaki kutoka majini; toa
nguo
faa na vaa :
faa ⇒ inayostahili, inayopaswa
faa ⇒ inayostahili, inayopaswa
vaa ⇒ weka nguo juu ya mwili
ngoma na goma :
ngoma ⇒ ala ya muziki itoayo sauti inapopigwa
ngoma ⇒ ala ya muziki itoayo sauti inapopigwa
goma ⇒ acha kufanya kazi
shinda na shida :
shinda ⇒ ongoza katika makabiliano, mashindano
shinda ⇒ ongoza katika makabiliano, mashindano
shida ⇒ taabu au matatizo
...................................................................................................................................
Vitawe :
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
Mano yenye maana zaidi ya moja
PAA :
kwea (enda juu), mnyama wa porini anayefanana na mbuzi au sehemu ya juu ya nyumba
kwea (enda juu), mnyama wa porini anayefanana na mbuzi au sehemu ya juu ya nyumba
SHINDA :
kaa au ishi mahali/wakati Fulani, ongoza katika shindano au tupu
kaa au ishi mahali/wakati Fulani, ongoza katika shindano au tupu
KAA :
sehemu yenye moto ya kuni, mnyama wa majini , keti chini au kuwa mahali fulani kwa muda
sehemu yenye moto ya kuni, mnyama wa majini , keti chini au kuwa mahali fulani kwa muda
MBUZI :
mnyama anayefugwa kama ng'ombe au chombo cha kukunia nazi
mnyama anayefugwa kama ng'ombe au chombo cha kukunia nazi
MLANGO :
ukoo au watu wenye asili smoja, sehemu ya kuingia kwenye nyumba au kitu kinachotumika kifunga nyumba
ukoo au watu wenye asili smoja, sehemu ya kuingia kwenye nyumba au kitu kinachotumika kifunga nyumba
FUA :
unda vyombo/vifaa mbalimbali kwa kupiga chuma au osha nguo
unda vyombo/vifaa mbalimbali kwa kupiga chuma au osha nguo
....................................................................................................................................
Visawe
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Maneno tofauti yenye maana sawa.
msichana au banati : ⇒ kijana wa jinsia ya kike
mvulana au ghulamu : ⇒ kijana wa jinsia ya kiume
huzuni au majonzi : ⇒ hali ya kilio na huruma
mazishi au matanga : ⇒ shughuli za kumzika marehemu
wakati au mwia : ⇒ wakati au muda
mtu au mja : ⇒ mnyama atembeaye kwa miguu miwili
mwenye uwezo wa kuongea na kufikiri kimantiki
barua au waraka : ⇒ kartasi inayoandikwa na kutumwa ili
kuwasilisha ujumbe fulani
siri au faragha : ⇒ jambo lisilopaswa kujulikana na mtu
mwengine
macho au maninga : ⇒ sehemu za mwili zinazotumika
kuangalia na kuona
mwangaza au nuru : ⇒ miyale inayowezesha watu kuona vitu
Mungu au Mola au Rabana au Jalali au Rabuka :
⇒ Majina ya Mwenyezi Mungu
.........................................................................................................................................
doa
JibuFuta